REBOA Nedir?
Özellikle yeni milenyumla beraber Hasar Kontrol Resüsitasyon ve Permisif Hipotansiyon gibi travmada mortaliteyi olumlu yönde etkileyen konseptlere endovasküler travma yönetimi (EVTM) de eklenmiştir (1,2). EVTM, travmatik resüsitasyonun en önemli hedefi olan bir dizi kanama durdurucu yöntemi içinde barındırmaktadır. Bu yöntemler içinde anjiyoembolizasyon, stentleme ve REBOA yer almaktadır.
REBOA, ucunda dışarıdan şişirilebilen bir balonun olduğu özel bir kateterin femoral arterden aorta içindeki uygun bir bölgeye gönderilerek balonun şişirilmesi sonucu aortanın endovasküler olarak oklüde edilmesi işlemidir. REBOA ilk olarak Kore Savaşı’nda bir askeri cerrah olan Yarbay Hughes tarafından ciddi ekstremite travması olan iki asker üzerinde uygulanmıştır (3). Hemorajik şokta olan askerler hayatta kalmış ancak o dönemin koşullarında gerçekleştirilen cerrahi operasyonlar sonrası gelişen sepsis nedeniyle kaybedilmiştir.
REBOA ile gerçekleştirilen aortik oklüzyon tam (total- tREBOA) ya da parsiyel (pREBOA) ya da aralıklı bir şekilde (intermittent - iREBOA) yapılabilir. Tarihsel gelişimine bakıldığında REBOA için ilk olarak travmaya bağlı komprese edilemeyen bir bölgeden (örneğin toraks, abdomen ya da pelvis) olan ciddi kanamaların geçici olarak durdurulmasında endikasyon tanımlanmıştır. Yukarıda bahsedilen bölgelerden olan ciddi kanamaların durdurulmasında diğer bir yöntem olan resüsitatif torakotomi (RT) ve aortun klemplenmesi (cross-clamping) ile REBOA’yı kıyaslayan literatürde hatırı sayılır sayıda makale bulunmaktadır. Yakın zamanda yayınlanan bir meta-analize göre travma hastalarında REBOA mortalite açısından RT ile kıyaslandığında daha düşük mortalite oranları ortaya konmuştur (4). Bunun yanında minimal invaziv yaklaşımla aortik oklüzyon sağlanabiliyor olması, ciddi bir şekilde yaralanmış (temel olarak Injury Severity Score>15) bir hastada büyük bir ek cerrahi yaranın açılmasını da engellemesi açısından önemli bir avantaj olarak sayılabilir.
Son yıllarda REBOA’nın travma dışı hastalarda olan kanamaların tedavisinde de giderek artan bir sıklıkta kullanılmaya başladığı görülmektedir. Abondan üst gastrointestinal sistem kanamaları, post-partum hemorajilerin yanında son yıllarda yayınlanan hayvan deneyleri REBOA’nın non-travmatik kardiyak arrestte de konvansiyonel kardiyopulmoner resüsitasyona (KPR) ek olarak kullanılabileceğine dair görüşü desteklemektedir (R-CPR) (5).
Şu sıralar hasta alımı devam eden, hastane dışı non-travmatik kardiyak arrest hastalarında standart konvansiyonel KPR ile R-CPR’ın mortalite açısından karşılaştırıldığı çok merkezli bir çalışma olan REBOARREST çalışmasının sonuçları 2024 yılında yayımlanması planlanmaktadır (6). Çalışmanın sonuçlarının R-CPR yönünde olması halinde rutin klinik pratiğimizin ciddi oranda değişeceğini, REBOA’nın acil servislerde çok daha yaygın bir şekilde uygulanabileceğini düşünüyorum.
Kaynaklar
1. Waibel BH, Rotondo MMF. Damage control surgery: it’s evolution over the last 20 years. Rev Col Bras Cir. 2012;39(4):314-321. doi:10.1590/s0100-69912012000400012
2. Rossaint R, Bouillon B, Cerny V, et al. The European guideline on management of major bleeding and coagulopathy following trauma: fourth edition. Crit Care. 2016;20:100. doi:10.1186/s13054-016-1265-x
3. Hughes CW. Use of an intra-aortic balloon catheter tamponade for controlling intra-abdominal hemorrhage in man. Surgery. 1954;36(1):65-68.
4. Castellini G, Gianola S, Biffi A, et al. Resuscitative endovascular balloon occlusion of the aorta (REBOA) in patients with major trauma and uncontrolled haemorrhagic shock: a systematic review with meta-analysis. World J Emerg Surg. 2021;16(1):41. doi:10.1186/s13017-021-00386-9
5. Hutin A, Levy Y, Lidouren F, et al. Resuscitative endovascular balloon occlusion of the aorta vs epinephrine in the treatment of non-traumatic cardiac arrest in swine. Ann Intensive Care. 2021;11:81. doi:10.1186/s13613-021-00871-z
6. Brede JR, Skulberg AK, Rehn M, et al. REBOARREST, resuscitative endovascular balloon occlusion of the aorta in non-traumatic out-of-hospital cardiac arrest: a study protocol for a randomised, parallel group, clinical multicentre trial. Trials. 2021;22:511. doi:10.1186/s13063-021-05477-1
